AP25796743 - Эволюциялық алгоритмдер мен машиналық оқыту әдістерін пайдалана отырып, робототехникалық платформаларға арналған интеллектуалды басқару жүйелерін синтездеу
ksu@korkyt.kz +7242 26-27-14, Қабылдау комиссиясы +7242 71-07-45

AP25796743 - Эволюциялық алгоритмдер мен машиналық оқыту әдістерін пайдалана отырып, робототехникалық платформаларға арналған интеллектуалды басқару жүйелерін синтездеу

Sabit.jpg

 

 
Жобаның жетекшісі 

Ибадулла Сабит Ибадуллаұлы
PhD
 
 
Басым және мамандандырылған ғылыми бағыттардың атаулары

Озық өндіріс, цифрлық және ғарыштық технологиялар электрондық өнеркәсіп және робототехника
 
Қаржыландыру соммасы
30 000 000тг
 
Жобаның мақсаты

Қыс мезгілінде соғылатын қадалық іргетастарды орнату кезінде топырақтың маусымдық қатуының әсерін болдырмау және жібіту үшін антифриздік қоспаларды қолдану мүмкіндігін анықтау.
 

Міндеттері


Жоба мақсатына жету үшін келесі өзара байланысты міндеттерді шешу қажет:
1. Эволюциялық алгоритмдер мен машиналық оқытуды қолдана отырып басқару жүйелерін синтездеудің қазіргі әдістерін талдау
Өлшенетін көрсеткіштер: Қолданыстағы әдістердің шолуы мен классификациясы, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау.
Бұл міндет болашақ зерттеулер үшін теориялық негіз жасайды, жаңа тәсілдерді әзірлеу үшін қажетті білім мен базаны қамтамасыз етеді. Талдау қолданыстағы шектеулерді түсінуге мүмкіндік береді, бұл басқару жүйелерін синтездеудің жаңа әдісіне қойылатын талаптарды қалыптастыруға көмектеседі.

2. Символдық регрессия және эволюциялық әдістер негізінде басқару функцияларын синтездеу үшін математикалық модельдерді әзірлеу
Мобильді және автономды роботтар үшін басқару модельдерін әзірлеу және формализациялау.
Жобадағы рөлі: Бұл міндет интеллектуалды басқару жүйелерін әзірлеуге мүмкіндік беретін негізгі математикалық модельді жасауға бағытталған. Модельдер роботтардың өз күйіне және қоршаған ортаға байланысты қалай әрекет етуі керектігін сипаттайды, олардың бейімделгіштігі мен тиімділігін қамтамасыз етеді.

3. Басқару функцияларын автоматты түрде генерациялау үшін вариациялық бағдарламалау әдістерін зерттеу
Басқару функцияларын жасау үшін вариациялық алгоритмдерді іске асыру және сынау.
Жобадағы рөлі: Вариациялық әдістер шешімдерді есептеу үшін ресурстар мен уақытты азайта отырып, оңтайлы басқару функцияларын іздеуге мүмкіндік береді. Бұл міндет басқару жүйелерінің тиімділігін арттыру үшін маңызды, бұл жобаның мақсатына жетуге ықпал етеді.

4. Мультиагенттік жүйеде автономды роботтар тобын үйлестіру үшін алгоритмдерді әзірлеу
Бірнеше роботтардың өзара әрекеттесу және үйлестіру алгоритмдерін жасау.
Мультиагенттік жүйелердің үйлестірілуі роботтарға бір-бірімен тиімді әрекеттесуге мүмкіндік береді, бұл мониторинг немесе бірлескен операцияларды орындау тапсырмаларында әсіресе маңызды. Бұл міндет бірнеше роботтардың бір уақытта жұмыс істеу тиімділігін арттырады, бұл робототехникадағы автоматтандырудың маңызды аспектісі болып табылады.

5. Машиналық оқыту әдістерін пайдалана отырып басқару алгоритмдерін оңтайландыру
Өлшенетін көрсеткіштер: Басқару жүйелерінің дәлдігі мен бейімделгіштігін арттыру үшін машиналық оқыту алгоритмдерін әзірлеу және сынау.
Машиналық оқыту басқару шешімдерінің сапасы мен дәлдігін жақсарту үшін қолданылады. Машиналық оқыту алгоритмдері роботтарды өзгеретін жағдайларға бейімдеуге және қоршаған ортадағы мүмкін өзгерістерді болжауға көмектеседі, бұл автономды жүйелердің тиімділігін арттырады.

6. Әзірленген басқару жүйелерін симуляциялық және нақты жағдайларда тестілеу және тексеру
Өлшенетін көрсеткіштер: Әр түрлі сценарийлерде сынақтар жүргізу, әзірленген жүйелердің тиімділігін талдау.
Жобаның қорытынды міндеті, ол ұсынылған шешімдердің жұмыс қабілеттілігін растайды. Нақты сынақтар әзірленген жүйелердің белгісіздік және сыртқы әсерлер жағдайында қаншалықты тиімді жұмыс істейтінін көрсетеді.

Әрбір міндет алдыңғыдан логикалық түрде шығады және жобаның негізгі мақсатына байланысты — эволюциялық әдістер мен жасанды интеллектті пайдалана отырып роботтар үшін интеллектуалды басқару жүйелерін жасау, бұл нақты жағдайларда жоғары бейімделгіштік пен тиімділікке қол жеткізуге мүмкіндік береді.

 

Күтілетін нәтижелер


Жобаның негізгі нәтижесі белгісіздік пен сыртқы әсерлер жағдайында тиімді жұмыс істей алатын мобильді және автономды роботтық платформалар үшін бейімделгіш басқару жүйелерін әзірлеу болады. Бұл жүйелер роботтардың жоғары деңгейде автономды болуын, сондай-ақ қоршаған орта жағдайларына бейімделуін қамтамасыз етеді. Нәтижелердің сапалық сипаттамалары жиналған деректер негізінде өз жұмысын автоматты түрде оңтайландыра алатын, қолмен араласуды барынша азайтатын интеллектуалды басқару жүйелерін құруды қамтиды.

1) Жоспарланған жарияланымдар:
- жоба бойынша ғылыми бағытта рецензияланатын ғылыми басылымдарда кемінде 2 (екі) мақала және (немесе) шолу жарияланады, олар Science Citation Index Expanded-ке индекстелетін және Web of Science деректер базасындағы импакт-фактор бойынша 1 (бірінші), 2 (екінші) және (немесе) 3 (үшінші) квартильге кіретін немесе Scopus деректер базасында CiteScore бойынша процентиль кемінде 50 (елу) болатын.
- шетелдік немесе отандық рецензияланатын басылымдарда КОКНВО ұсынған кемінде 1 (бір) мақала немесе шолу.

2) монографиялар, кітаптар және (немесе) шетелдік және (немесе) қазақстандық баспаларда кітаптардағы тараулар жариялау жоспарланбайды;

3) ҚР патенттерін алу, өнертабыс және (немесе) пайдалы модель бойынша патент алу жоспарланбайды;

4) ғылыми-техникалық, конструкторлық құжаттаманы әзірлеу жоспарланбайды;

5) жұмыс нәтижелерін әлеуетті пайдаланушыларға, ғылыми қауымдастыққа және жалпы жұртшылыққа тарату ғылыми және ғылыми-көпшілік басылымдарда, тиісті интернет порталдарда, конференцияларға, көрмелерге және семинарларға қатысу арқылы жүзеге асырылады.

Әзірленген интеллектуалдық басқару жүйелері келесі салаларда қолданылады деп күтілуде:
Ауыл шаруашылығы: Автономды роботтар мониторинг, егін жинау және топырақ өңдеу сияқты тапсырмаларды орындай алады, бұл өнімділікті арттырып, еңбек ресурстарына кететін шығындарды азайтады.
Өнеркәсіп: Жүйелер логистика мен өндірістегі процестерді автоматтандыру үшін қолданылып, жұмыс тиімділігін арттырады және адам қателіктерінің қаупін азайтады.
Экология және қоршаған ортаны бақылау: Автономды басқару жүйелері бар роботтар топырақ, су және ауаны талдау сияқты қоршаған ортаны бақылау тапсырмаларын, соның ішінде шалғай және қол жетпейтін аймақтарда орындай алады.

Жоба нәтижелерін коммерцияландыру стартаптар құру немесе өнеркәсіптік және ауылшаруашылық компанияларға автоматтандыру процестеріне қызығушылық танытқан лицензиялау арқылы мүмкін болады. Бұл өндіріс шығындарын азайту және негізгі салалардағы өнімділікті арттыру арқылы экономикалық әсер етеді.
Жобаның әлеуметтік әсері Қазақстанның робототехника және жасанды интеллект саласындағы ғылыми әлеуетін дамытуда жатыр. Жоғары білікті мамандарды дайындау және нәтижелерді халықаралық платформаларда жариялау елдің ғылыми беделін және оның жоғары технологиялық салалардағы бәсекеге қабілеттілігін нығайтады.

Жоба сонымен қатар жасанды интеллект пен деректерді өңдеудің жаңа әдістерін әзірлеуді қоса алғанда, ғылым мен технологияның аралас салаларына мультипликативті әсер етеді. Экологиялық әсер экожүйелерді қорғау міндеттерін шешу және қоршаған ортаны бақылау үшін автономды роботтарды пайдаланудың арқасында қол жеткізілуі мүмкін.

 
Орындалу кезеңі
2025 - 2027 жж.

Қолжетімді қызметтер

PLATONUS

platonus.kz

E-univer

https://e-univer.korkyt.kz/

Call center

+7-7242-558877

МООK

МООK (Жаппай ашық онлайн сабақ)

Erasmus

erasmus

Сабақ кестесі

толығырақ...

Ғылыми кітапхана

толығырақ...